Çocukluğumuzdan bu güne duyduğumuz, söylediğimiz bir deyim "Pabucu Dama Atılmak" bakalım neymiş bu deyimin hikayesi?
XIII. yüzyıldan beri Anadolu Türkleri arasında görülen hem dini, hem de iktisadi olan , LONCA kuruluşu, günümüzdeki üretim kooperatifleri, Ticaret ve Sanayi odalarının yerini tutan, onların da ötesinde görev yapan bir kuruluştu.Mal kalitesini yüksek tutmak, standart üretimi sağlamak, usta işçinin yetişmesini sağlamak, karaborsayı önlemek, iş ve ticaret ahlakının sürekliliğini sağlamak gibi amaçlara dönük olarak kurulan ve bir ihtiyar heyeti tarafından idare edilen loncalarda sırasıyla, Esnaf Şeyhi, Kahya, Esnaf Yiğitbaşı, İşçibaşı, Bilirkişi gibi idareci ve görevliler bulunurdu. Bunlardan Esnaf Yiğitbaşı, kendi esnafını kontrol eder ve uygunsuzlukla karşılaşırsa, ihtiyar heyetine bildirirdi. Esnafın suçuna göre ya dükkan geçici olarak kapatılır veya dükkanda çalışanlara, gerekiyorsa dükkan sahibine, geçici veya sürekli olarak işten el çektirilirdi.
Kendi sanat kolunu, diyelim ki pabuçlarını kontrol eden bir Yiğitbaşı, pabuçlara hile karıştırıldığını, kaliten,n uygun olmadığını anlarsa, bu kalitesiz mallar, İhtiyar Heyetinin kararı ile "dama atılır" orada çürümeye terk edilirdi. "Pabucu dama atılmak" deyimini aslı da, bu anlamı ve hikayeyi içermekte ve lonca zamanından gelmektedir.
Kaynak ; Osman Çizmeciler / Ünlü Deyimler ve Öyküleri
